Coraz więcej dzieci i młodzieży cierpi na zaburzenia depresyjne. Specjaliści zwracają uwagę na fakt częstego ignorowania pierwszych objawów depresji lub przypisywanie innych przyczyn niepokojących zachowań.
Nasuwa się więc pytanie: jak odróżnić dziecko cierpiące na zaburzenia depresyjnego od niegrzecznego?
Diagnoza u dzieci i młodzieży nastręcza wielu problemów. Objawy depresji dziecięcej bywają nietypowe i przypominają przejawy innych zaburzeń psychicznych lub dolegliwości somatycznych. Dodatkowo diagnozę komplikuje współwystępowanie depresji z innymi zaburzeniami np. zaburzeniami lękowymi, ADHD, anoreksją, używaniem środków psychoaktywnych. Bardzo łatwo można ją pomylić z zrachowaniami i emocjami charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, a które z wiekiem samoistnie ustępują.
Przez wiele lat sądzono, że zaburzenie to nie występuje u dzieci i młodzieży, gdyż ich struktury mózgowe są niedostatecznie rozwinięte. Według obecnego stanu wiedzy na depresję cierpi 1% przedszkolaków, 2% uczniów do 12. roku życia i co piąty nastolatek.
Depresja dziecięca zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych naszych czasów.
 |
| Źródło:szptal.swidnica.pl |
Najczęściej spotykane objawy depresji u dzieci i młodzieży to:
obniżenie nastroju, które – choć może przybierać formę smutku i apatii – najczęściej przejawia się drażliwością, złością, wrogością wobec otoczenia,
uogólniony lęk,
spadek aktywności – niechęć do podejmowania codziennych obowiązków, odmawianie chodzenia do szkoły, a nawet porannego wstawania, zaniedbanie higieny osobistej,
pesymistyczny obraz rzeczywistości, negatywna samoocena, nadmierne poczucie winy, nadwrażliwość na krytykę,
utrata zdolności radowania się, znudzenie, zaprzestanie ulubionych aktywności, ograniczenie zainteresowań i kontaktów z rówieśnikami,
zaburzenia aktywności psychoruchowej – spowolnienie lub nadmierne pobudzenie, czynności kompulsywne (np. obgryzanie paznokci),
trudności z koncentracją, zapamiętywaniem, pogorszenie wyników w nauce,
nieprzestrzeganie zasad (wagary, ucieczki z domu), podejmowanie nieprzemyślanych, ryzykownych działań, stosowanie substancji psychoaktywnych,
dolegliwości somatyczne (np. bóle głowy, kołatania serca, nocne moczenie) niewynikające z innej choroby,
działania autoagresywne (np. samookaleczenia), myśli lub próby samobójcze.
Często dziecko spędza samotnie wiele godzin przed komputerem lub smartfonem. Jest aktywne na forach społecznościowych przy jednoczesnym wycofaniu się z kontaktów społecznych w tak zwanym realu i odmawianiu chodzenia do szkoły. Młodsze dzieci zgłaszają więcej skarg somatycznych, natomiast u starszych wyraźnie widać zachodzące zmiany w sposobie myślenia o sobie, o świecie i o przyszłości. Negatywne i nadmiernie krytyczne ocenianie siebie i innych, prowadzi do poczucia beznadziejności, bezradności, niskiego poczucia wartości, braku perspektyw oraz utraty dotychczasowych zainteresowań i hobby. W końcu pojawiają się myśli i plany samobójcze. Nastolatkowie serfują po intrenecie w poszukiwaniu stron o tematyce śmierci, cierpienia, sposobach odebrania sobie życia i samookaleczania się.
Obraz depresji u młodzieży może być nietypowy i w ogóle nie kojarzony z tą chorobą. Może to być wzrost wagi, ociężałość całego ciała, brak sił życiowych. Dochodzi do tego nadmierna wrażliwość w kontaktach z innymi, poczucie odrzucenia, niezrozumienia przez otoczenie, natrętne myśli „nikt mnie nie lubi”, „wszyscy mnie obgadują”. Może pojawić się pobudzenie psychoruchowe, które błędnie jest interpretowane jako ADHD. Przebieg choroby zależy miedzy innymi od fazy rozwojowej, nasilenia objawów oraz czasu trwania zaburzenia. Nieleczony zespół depresyjny prowadzi do groźnych skutków dla ogólnego rozwoju dziecka. Istnieje ryzyko nawrotów choroby w zależności od rodzaju depresji oraz indywidualnych predyspozycji biologicznych i osobowościowych.
Na co zwrócić szczególną uwagę?
Pomimo poprawy nastroju, niektóre objawy utrzymują się długo np. niepokój, zmęczenie bez wyraźnego powodu, trudności z koncentracją uwagi oraz z podejmowaniem decyzji nawet błahych, poczucie winy i natrętne myśli o śmierci. W okresie młodzieńczym depresja wiąże się z podwyższonym ryzykiem popełnienia próby samobójczej, zażywania dopalaczy, narkotyków a także wchodzenia w konflikt z prawem. W życiu dorosłym zaś gorszym funkcjonowaniem w pracy, chorowitością i trwałymi trudnościami w kontaktach społecznych.
Źródło:kacikzdrowia.pl
Gdy podejrzewam, ze moje dziecko ma depresję. Co robić?
Kluczowe jest wczesne rozpoznanie symptomów depresji u dziecka. Lepiej od razu skonsultować się z psychologiem szkolnym lub lekarzem pediatrą, gdy zauważymy pierwsze objawy obniżenia nastroju (trwająca dłużej niż dwa tygodnie apatia, spadek aktywności, zamknięcie w sobie). Należy pamiętać, że najmłodsi nie tylko nie są w stanie samodzielnie zadbać o siebie, ale też najczęściej nie potrafią opowiadać o swoich problemach i stanach emocjonalnych. Dlatego opiekunowie powinni często rozmawiać z dzieckiem o jego samopoczuciu i zachowywać uważność w rozmowach. Smutek, lęk, rozdrażnienie są naturalnymi emocjami, które pojawiają się w trudnych dla nas sytuacjach i po ustąpieniu niekorzystnych okoliczności nastrój powinien wrócić do wyjściowego stanu. Dlatego nie rozpoznaje się depresji u dziecka, które przez kilka dni ma gorszy humor z powodu sprzeczki z rówieśnikami czy otrzymania złej oceny w szkole.
Jeśli przez dłuższy okres ma problemy z codziennym funkcjonowaniem w domu, szkole czy w kontaktach rówieśniczych oraz gdy utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie, należy zgłosić się po fachową pomoc – najlepiej do lekarza wyspecjalizowanego w psychiatrii dzieci i młodzieży, ewentualnie do psychologa lub lekarza pediatry, którzy w razie potrzeby przekierują dziecko na konsultację psychiatryczną.
Sytuacją, w której należy bezwzględnie i natychmiastowo poszukiwać pomocy lekarza psychiatry jest zagrożenie samobójstwem. U dzieci i młodzieży próby samobójcze często mają demonstracyjny charakter i rzadziej niż w przypadku dorosłych kończą się śmiercią, ale nigdy nie można ich bagatelizować.
Na czym polega leczenie depresji?
Leczenie depresji u dzieci i młodzieży wymaga zaangażowania rodziców, a czasem także nauczycieli i innych osób, które biorą udział w opiece nad dzieckiem. Podstawowymi metodami leczenia są oddziaływania niefarmakologiczne: psychoedukacja i psychoterapia, a w niektórych przypadkach wskazane lub wręcz konieczne jest włączenie leków.
Podsumowanie
• Depresja jest chorobą, która występuje również u dzieci.
• Drażliwość i trudne zachowania mogą świadczyć o depresji dziecięcej.
• Najczęściej chorują nastolatki, rzadziej dzieci młodsze.
• Z depresją związane jest poważne ryzyko popełnienia przez dziecko samobójstwa.
• Główną metodą leczenia depresji u dzieci jest psychoterapia, dodatkową — leki.
• Depresja u dzieci jest chorobą uleczalną.
• Leczeniem depresji dziecięcej zajmują się psychiatrzy dziecięcy, psychoterapeuci, psychologowie.
• Pomoc dziecku z depresją zaczyna się od zrozumienia jego choroby.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz